Bộ câu hỏi giúp lãnh đạo xem xét lại chiến lược và tự vấn lại bản thân

Bill Gates từng rất nổi tiếng với việc nghỉ 2 lần trong 1 năm (mỗi lần nghỉ kéo dài 1 tuần) chỉ để “ở ẩn” và xem xét lại các chiến lược của Microsoft. Tương tự, Warren Buffett cũng từng nói: “Tôi quyết tâm dành ra rất nhiều thời gian mỗi ngày để ngồi lại và suy nghĩ”.

Freek Vermeulen - Giáo sư chiến lược và khởi nghiệp của Trường Kinh doanh London - cho rằng: Nếu không có đủ thời gian để suy nghĩ, nhìn lại các hoạt động của doanh nghiệp, đánh giá các chiến lược đã thực hiện, nhà lãnh đạo có thể đứng trước nguy cơ đưa “con tàu doanh nghiệp” đi lạc hướng.

5 câu hỏi giúp nhà lãnh đạo xem xét lại chiến lược của công ty

Vermeulen khuyên lãnh đạo doanh nghiệp nên đặt ra 5 câu hỏi sau đây trong quá trình xem xét lại chiến lược.

1. Điều gì không còn phù hợp?

Nên tự hỏi: “Trong các hoạt động kinh doanh của công ty, hoạt động nào không đạt hiệu quả? Nếu tiếp tục duy trì hoạt động này thì điều gì có thể xảy ra? Liệu cắt bỏ có được không?”

2. Người khác có thể làm điều gì?

Các nhà lãnh đạo của các công ty thành công thường mắc căn bệnh “ngủ quên trên chiến thắng”. Họ thường tự trói mình bằng sự tự hào và niềm tin về các sản phẩm hay dự án vốn đã “đi vào huyền thoại”.

Vermeulen khuyên lãnh đạo doanh nghiệp nên tự hỏi: “Nếu những người bên ngoài được đặt vào vị trí lãnh đạo công ty thì họ sẽ làm gì?”.

Với cách tư duy này, Andy Grove và Gordon Moore của Intel đã đi đến quyết định rút khỏi lĩnh vực sản xuất mạch chip bộ nhớ và chỉ tập trung vào các bộ vi xử lý của máy tính. Chiến lược này đã giúp Intel đạt mức tăng trưởng hằng năm 30% trong hơn một thập niên qua.

3. Bộ máy tổ chức của doanh nghiệp có phù hợp với chiến lược kinh doanh không?

Năm 1990, Al West – nhà sáng lập kiêm CEO của SEI (một công ty quản lý tài sản có giá trị 195 triệu USD vào thời điểm ấy), đã phải nằm bệnh viện trong một thời gian dài sau một tai nạn trượt tuyết.

Cũng chính trong thời gian “chỉ nằm và nhìn trần nhà”, West đã có dịp suy nghĩ về chiến lược của công ty – vốn được định hướng luôn đi đầu trong sáng tạo và đổi mới.

Từ đó, West nhận ra rằng bộ máy tổ chức cồng kềnh, quan liêu không còn phù hợp với chiến lược nói trên. Khi trở lại với công việc, West đã thay đổi cơ cấu tổ chức của công ty theo hướng thúc đẩy tinh thần làm việc đồng đội và bỏ bớt các nguyên tắc, quy định không cần thiết. Kết quả là SEI đã tăng trưởng vượt bậc sau đó và đến nay đã đạt giá trị 8 tỷ USD.

4. Tôi có thật sự hiểu được lý do vì sao công ty của tôi đang làm điều đó?

Các doanh nghiệp thường bị rơi vào một lối mòn, làm theo những gì vốn dĩ đã quen thuộc. Vermeulen cho rằng nếu không thật sự hiểu được lý do đằng sau một việc mà mình đang theo đuổi, nhà lãnh đạo khó có thể làm cho việc ấy tốt hơn.

Ông kể rằng cách đây hơn 10 năm, khi làm việc cho một tờ báo lớn của Anh, ông đã đặt câu hỏi tại sao khổ báo của họ quá lớn. Khi đó, câu trả lời mà Vermeulen nhận được là “tất cả các tờ báo có chất lượng đều có khổ lớn, khách hàng muốn nó như thế”.

Vài năm sau, một tờ báo đối thủ là Independent đã giảm khổ báo của họ xuống còn một nửa và đã tăng nhanh chóng số lượng phát hành. Sau đó, nhiều đối thủ cạnh tranh khác cũng làm theo cách làm này và thu được kết quả tương tự.

Về sau, Vermeulen mới biết được rằng nguyên nhân sâu xa của việc in báo khổ lớn không phải là để đáp ứng sở thích của khách hàng mà là để giảm thuế do Chính phủ Anh đã thi hành một đạo luật đánh thuế các tờ báo trên số trang phát hành từ năm 1712.

5. Hậu quả lâu dài có thể là gì?

Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp thường chỉ nhìn vào những kết quả trong ngắn hạn khi thực hiện các chiến lược. Và nếu các kết quả ấy có vẻ tốt đẹp, họ sẽ tiếp tục đi theo các chiến lược ấy mà không suy nghĩ đến các hậu quả lâu dài. Tuy nhiên, Vermeulen cảnh báo rằng các kết quả dài hạn từ các hành động chiến lược có thể sẽ rất khác.

Ông dẫn chứng trường hợp của một số phòng khám bệnh ở Anh đã chỉ chọn những bệnh nhân tương đối dễ điều trị để chứng minh phương pháp điều trị vô sinh của họ có tỷ lệ thành công cao.

Cách làm này có thể phục vụ tốt cho mục tiêu thương mại hóa ban đầu, nhưng về lâu dài đã làm cho các phòng khám này mất cơ hội học hỏi từ những ca khó, phức tạp để nâng cao trình độ chuyên môn, uy tín lâu dài của mình.

10 câu hỏi giúp nhà lãnh đạo tự vấn bản thân

Tướng Douglas Mac Arthur (1880-1964) là nhà quân sự chiến lược xuất sắc của Mỹ và là nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa. Ông đã thiết lập một danh sách các câu hỏi để hướng dẫn chính mình trong việc lãnh đạo và chúng vẫn có ích cho đến thời nay.

Đọc các câu hỏi dưới đây và tự thẩm vấn xem bạn đang lãnh đạo thế nào:

1. Tôi có ghi nhận và động viên nhân viên?

2. Tôi có biết tên tuổi và đặc điểm của nhân viên? Tôi có biết rõ về họ?

3. Tôi có hành động đúng theo cách mà các nhân viên của tôi muốn đi theo tôi?

4. Tôi có ôm khư khư mọi việc và chẳng uỷ thác cho ai việc gì?

5. Tôi có huấn luyện và kèm cặp nhân viên?

6. Tôi có thực sự muốn nhân viên của mình hạnh phúc như thể người đó là 1 thành viên của gia đình tôi?

7. Tôi có phong thái bình tĩnh hay tôi dễ nổi cáu và dễ bị kích động?

8. Tôi có phải là hình mẫu cho nhân viên trong cách cư xử và tác phong làm việc?

9. Tôi có cởi mở và lắng nghe nhân viên của mình không?

10. Tôi có khiển trách một nhân viên ngay trước mặt những người khác không?

Tự bản thân bạn cũng biết câu trả lời thế nào là đúng đắn phải không?

Những điểm chính

Bố trí khoảng thời gian định kỳ trong 1 năm để rà soát lại chiến lược của công ty, cũng như tự vấn bản thân, điều này giúp bạn kịp thời điều chỉnh các hoạt động nhằm đạt được hiệu suất cao hơn.

Sưu tầm và biên tập